İçeriğe atla

RMS Titanic'in batması

Vikipedi, özgür ansiklopedi
RMS Titanic'in batması
Harita
Tarih14-15 Nisan 1912 (112 yıl önce) (1912-04-15)
Saat23:40-02:20 (02:38–05:18 GMT)
Süre2 saat 40 dakika
KonumAtlas Okyanusu, Newfoundland Dominyonu'na 640 km uzaklıkta
Koordinatlar41°43′32″K 49°56′49″B / 41.72556°K 49.94694°B / 41.72556; -49.94694
TürDeniz felaketi
Neden14 Nisan'da buzdağı ile çarpışma
KatılanlarRMS Titanic mürettebatı ve yolcuları
SonuçSOLAS
Can kaybı1,490-1,635

RMS Titanic, 15 Nisan 1912 sabahının erken saatlerinde Kuzey Atlantik Okyanusu'nda, geminin Southampton'dan New York'a gerçekleşen ilk seferinin dördüncü günü battı. O dönem hizmet veren en büyük okyanus gemisi unvanına sahip Titanic, 14 Nisan 1912 Pazar günü saat 23:40'ta (gemideki zaman)[1] bir buzdağına çarptığında gemide yaklaşık 2,224 kişi vardı. Gemi yaklaşık 2 saat 40 dakika sonra batmıştır. Bu olay 15 Nisan Pazartesi günü 02:20'de (geminin saati; 05:18 GMT), 1,500'den fazla insanın ölümüyle sonuçlandı ve tarihin en ölümcül deniz felaketlerinden biri olarak kabul edildi.

Titanic, 14 Nisan'da altı kez buzdağı uyarısı aldı, buzdağı göründüğü zaman yaklaşık 22 knot (deniz mili) hızında seyahat ediyordu. Hızlı manevra yapamayan gemi, sancak tarafını büken ve on altı bölmesinin altısı (ön bölme, üç ambar, 5 ve 6. kazan daireleri) su alacak bir darbeye maruz kaldı. Titanic'in ileri bölmelerinin dördü sular altında kaldı. Mürettebat yakında geminin batacağını fark etti. Yolcular filikalara yerleştirildiklerinde yardım için işaret fişeklerini ve radyo (kablosuz) mesajlaşma sistemini kullandılar.

Mevcut uygulamalara göre, Titanic'in cankurtaran sistemi, yolcuları eş zamanlı olarak gemide tutmak için yolcuları yakındaki kurtarma gemilerine eşlik etmeleri etmek için tasarlandı; bu nedenle gemi hızla batarken ve saatlerce yardım beklenirken, birçok yolcu ve mürettebat için güvenli bir sığınak yoktu. Bu konu hakkında mürettebat üyelerinin zayıf yönetiminden dolayı, birçok filika tamamen dolmadan denize indirilmiştir.

Titanik, 2 Nisan 1912'de hizmete girdiğinde üç Olympic sınıfı okyanus gemisinin ikincisi ve dünyanın en büyük gemisiydi. Titanik ve daha önceki RMS Olympic, önceki rekor sahipleri olan Cunard'ın RMS Lusitania ve RMS Mauretania'sının gros tonajının neredeyse bir buçuk katı ve yaklaşık 30 m daha uzundu.[2] Titanik 3.547 kişiyikonforlu bir şekilde taşıyabilmekteydi[3] ve eşi benzeri görülmemiş bir ölçekte inşa edilmişti. Pistonlu motorları o güne kadar inşa edilenlerin en büyüğü olup, 40 feet (12 m) yüksekliğindeydi ve 9 feet (2,7 m) çapındaki silindirleri günde 600 ton kömür yakılmasını gerektiriyordu.[3]

Buzdağı uyarısı

[değiştir | kaynağı değiştir]

14 Nisan 1912'de Titanik'in telsiz operatörleri diğer gemilerden, Titanik yakınlarında sürüklenen buz konusunda uyarıda bulunan altı mesaj aldı. Kuzey Atlantik'teki buz koşulları son 50 yılın en kötü Nisan ayıydı (bu nedenle gözcüler birkaç mil genişliğinde ve kilometrelerce uzunlukta bir buz hattına doğru sürüklenmekte olduklarının farkında değillerdi).[4] Telsiz operatörleri gönderdikleri mesajların tamamını iletememişti; o dönemde okyanus gemilerindeki tüm telsiz operatörleri Marconi Telsiz Telgraf Şirketi'nin çalışanlarıydı ve gemi mürettebatının üyeleri değillerdi. Bu nedenle, birincil sorumlulukları yolcular için mesaj göndermekti, hava durumu raporları ise ikincil bir durum olarak görülmekteydi.

İlk uyarı saat 09:00'da RMS Caronia'dan "bergler, growlers" raporuyla geldi.[5] Kaptan Smith mesajı aldığını onayladı. Saat 13:42'de RMS Baltic, Yunan gemisi Athenia'dan "buzdağları ve büyük miktarlarda alan buzu geçtiğine" dair bir rapor aldı. Smith de bu raporu ilk yolculuğu için Titanic'te bulunan White Star Line başkanı J. Bruce Ismay'a iletti. Smith, gemiyi daha güneye götürmek için yeni bir rota belirlenmesini emretti.[6]

Saat 13:45'te, kısa bir mesafe güneyde bulunan Alman gemisi USS America (ID-3006) "iki büyük buzdağını geçtiğini" bildirdi.[7] Bu mesaj Kaptan Smith'e veya Titanik mürettebatına hiç ulaşmadı. Bunun nedeni belli değildir, ancak telsiz operatörleri arızalı ekipmanı tamir etmek zorunda kaldıkları için unutulmuş olabilir.[7]

"Buzdağı, tam önümüzde!"

[değiştir | kaynağı değiştir]

Titanic ölümcül çarpışmasına yaklaşırken, yolcuların çoğu yatmaya gitmiş ve köprünün komutası İkinci Kaptan Charles Lightoller'dan Birinci Kaptan William McMaster Murdoch'a geçmişti. Gözcüler Frederick Fleet ve Reginald Lee güverteden 29 metre (95 ft) yükseklikteki karga yuvasındaydılar. Hava sıcaklığı neredeyse donma noktasına kadar düşmüştü ve okyanus tamamen sakindi. Felaketten kurtulanlardan biri olan Albay Archibald Gracie daha sonra durumu şöyle izah etmiştir: "Deniz cam gibiydi, o kadar pürüzsüzdü ki yıldızlar net bir şekilde yansıyordu."[8][9] Hava açık olmasına rağmen ay gözükmüyordu ve deniz çok sakin olduğu için yakındaki buzdağının konumunu gösterebilecek hiçbir şey yoktu; deniz daha dalgalı olsaydı, buzdağına çarpan dalgalar buzdağını daha görünür hale getirebilirdi.[10]

Saat 23:30'da Fleet ve Lee önlerindeki ufukta hafif bir bulanıklık fark etti, ancak ne olduğunu dair bir anlam çıkaramamışlardır. Bazı uzmanlar şimdi bu bulanıklığın aslında Titanik Buzdağı Geçidi'ne girdiğinde çöldeki su serabına benzer şekilde soğuk suların sıcak havayla karşılaşması sonucu oluşan bir serap olduğuna inanmaktadırlar. Bu durum ufuk çizgisinin yükselmesine yol açarak gözcülerin uzaktaki herhangi bir şeyi görmelerini engellemiş olabilir.[11][12]

Buzdağı'nın Titanik'in gövdesini bükerek perçinli plakaların ayrılmasına neden olduğunu gösteren diyagram.

Dokuz dakika sonra, saat 23:39'da Fleet, Titanik'in güzergahı üzerinde bir buzdağı tespit etti. Gözetleme zilini üç kez çaldı ve Altıncı Subay James Paul Moody'yi bilgilendirmek için köprü üstüne telefon etti. Fleet, "Orada kimse var mı?" diye sordu. Moody, "Evet, ne görüyorsun?" diye cevap verdi. Fleet cevap verdi: "Buzdağı, tam önümüzde!"[13] Moody, Fleet'e teşekkür ettikten sonra mesajı Murdoch'a iletti ve o da Levazım Subayı Robert Hichens'a geminin rotasını değiştirmesini emretti.[14]

Dördüncü Kaptan Joseph Boxhall'a göre, Murdoch Kaptan Smith'e "[buzdağının] etrafından sert bir şekilde dönmeye" çalıştığını söylemiştir; bu da onun "iskele yönünde" manevra yapmaya çalıştığını - geminin her iki ucunun da çarpışmadan kaçınmasını sağlamak için önce pruvayı engelin etrafında, ardından kıç tarafını döndürmek - göstermektedir. Ancak her iki emrin de uygulanması gecikmiştir; buhar gücüyle çalışan dümen mekanizmasının gemi dümenini döndürmesi 30 saniye kadar sürmüştür.[6] Merkez türbin geri döndürülemediği için, hem kendisi hem de geminin dümeninin hemen önünde yer alan merkez pervane durdurulmuştur. Bu da dümenin işlevini azaltmış, dolayısıyla geminin dönüş kabiliyetini zayıflatmıştır. William McMaster Murdoch gemiyi hızını koruyarak döndürmüş olsaydı, Titanik buzdağına çarpmaktan son anda kurtulabilirdi.[15][16]

Olayda Titanik'in rotası kafa kafaya çarpışmayı önlemek için tam zamanında değişmiş, ancak yön değişikliği geminin buzdağına çapraz bir şekilde çarpmasına neden olmuştur. Sualtındaki bir buz kütlesi geminin sancak tarafını yaklaşık yedi saniye boyunca bir bıçak gibi yırtmıştır; buzdağının üst kısımlarından kopan buz parçaları geminin ön güvertesine düşmüştür.[17] Çarpışmadan yaklaşık beş dakika sonra Titanik'in tüm motorları durdurulmuş, geminin pruvası kuzeye bakar halde bırakılmış ve gemi Labrador Akıntısı'nda yavaşça güneye sürüklenmiştir.[18]

Çarpışmadan sonra

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gemi derhal su almaya başlamış, saniyede 7 emperyal ton (7,1 t) olduğu tahmin edilen su, pompalanabileceğinden on beş kat daha hızlı dolmaya başlamıştır.[19] İkinci makinist J. H. Hesketh ve Frederick Barrett, 6 numaralı kazan dairesinden odanın su geçirmez kapısı kapanmadan hemen önce kaçmışlardır.[20] Bu, mühendislik personeli için son derece tehlikeli bir durumdu; kazanlar hâlâ yüksek basınçlı sıcak buharla doluydu ve kazan dairelerini basan soğuk deniz suyuyla temas etmeleri halinde patlamaları gibi önemli bir risk vardı. Ateşçilere ve itfaiyecilere ateşi azaltmaları ve kazanları havalandırmaları emredilmiş, böylece huni havalandırma borularına büyük miktarlarda buhar gönderilmiştir. İşçiler işlerini bitirdiklerinde bellerine kadar dondurucu suya batmışlardı.[21]

Geminin başüstü tankı, üç ön ambar, 6 numaralı kazan dairesi ve 5 numaralı kazan dairesinin küçük bir bölümü - toplam altı bölme - hasar görmüştü. Titanik sadece iki kompartıman su altındayken yüzebilecek şekilde tasarlanmıştı, ancak üç hatta dört kompartımanın - ilk dört kompartıman - okyanusa açık olduğu belirli şekilde su üstünde kalabilirdi. Ancak beş ya da daha fazla bölme su aldığında, perdelerin üst kısımları su altında kaldı ve gemi su almaya devam etti.[22][23]

Kaptan Smith çarpışmayı kamarasında hissetti ve hemen köprü üstüne geldi. Durumdan haberdar olunca, geminin ilk yolcu seferini gözlemleyen Harland and Wolff'tan bir grup mühendis arasında bulunan Titanik'in yapımcısı Thomas Andrews'i çağırdı.[24] Gemi sancak tarafına doğru beş derece yatmıştı ve çarpışmadan birkaç dakika sonra baş tarafından iki derece aşağıya eğilmişti.[25] Smith ve Andrews aşağıya indiler ve ön kargo ambarlarının, posta odasının ve squash kortunun sular altında kaldığını, 6 numaralı kazan dairesinin ise 4,3 metre derinliğe kadar dolduğunu gördüler. Su 5 numaralı kazan dairesine akıyordu,[25] ve oradaki mürettebat suyu dışarı pompalamak için mücadele ediyordu.[26]

Çarpışmadan sonraki 45 dakika içinde gemiye en az 13,500 emperyal ton (13.700 t) su girmişti. Bu, Titanik'in balast ve sintine pompalarının kaldırabileceğinden çok fazlaydı; tüm pompaların toplam pompalama kapasitesi saatte yalnızca 1,700 emperyal ton (1.700 t) idi.[27] Andrews, Kaptan Smith'e ilk beş kompartımanın sular altında kaldığını ve dolayısıyla Titanik'in sonunun geldiğini bildirdi. Andrews Titanik'in yaklaşık iki saatten fazla su üstünde kalamayacağını doğru bir şekilde tahmin etmiştir.[28]

Çarpışma anından batış anına kadar Titanik'e en az 83.000 emperyal tonun (84.000 t) üzerinde su dolmuştur.[29] Su sabit bir hızda ilerlemediği gibi, su basan bölmelerin yapısı nedeniyle geminin tamamına da eşit olarak dağılmamıştır. Gemini su akarken sancak tarafının asimetrik olarak su almasından dolayı sancak tarafına doğru yatmaya başlamıştır.[30][31] Çarpışmadan sonraki ilk saat boyunca Titanik'in batma açısı sıfır dereceden yaklaşık dört buçuk dereceye kadar oldukça hızlı bir şekilde değişmiştir. Bu durum gemide bulunanların birçoğuna geminin kurtarılmalarına yetecek kadar uzun süre su üstünde kalabileceğine dair yanlış bir umut duygusu aşılamıştır. Saat 01:30'a gelindiğinde, ön bölümün batma hızı Titanik yaklaşık on derecelik bir batma açısına ulaşana kadar artmıştır.[32] Saat 02:15 sularında Titanik'in sudaki duruş açısı, güverte kapaklarından geminin daha önce su almayan kısımlarına su dolmasıyla hızla artmaya başlamış ve 02:20'de gözden kaybolmuştur.[33]

Özel
  1. ^ Halpern 2011, s. 78.
  2. ^ Hutchings & de Kerbrech 2011, s. 37.
  3. ^ a b Butler 1998, s. 10.
  4. ^ Ballard 1987, s. 199.
  5. ^ Ryan 1985, s. 9.
  6. ^ a b Barczewski 2006, s. 191.
  7. ^ a b Ryan 1985, s. 10.
  8. ^ Gracie 1913, s. 247.
  9. ^ Halpern 2011, s. 85.
  10. ^ Barratt 2010, s. 122.
  11. ^ Broad, William J. (9 Nisan 2012). "A New Look at Nature's Role in the Titanic's Sinking". The New York Times. 15 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2018. 
  12. ^ "Where Is Iceberg Alley". U.S. Coast Guard Navigation Center. 15 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2018. 
  13. ^ Lord 2005, s. 2.
  14. ^ Eaton & Haas 1994, s. 137.
  15. ^ Barczewski 2006, s. 194.
  16. ^ "Were Titanic's engines put into reverse before the accident? > Tim Maltin". Şablon:Wikidata entity link (İngilizce). 17 Mart 2019. 10 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2021. 
  17. ^ Halpern & Weeks 2011, s. 100.
  18. ^ Halpern 2011, s. 94.
  19. ^ Aldridge 2008, s. 86.
  20. ^ Ballard 1987, s. 71.
  21. ^ Barczewski 2006, s. 18.
  22. ^ Mersey 1912.
  23. ^ Ballard 1987, s. 22.
  24. ^ Barczewski 2006, s. 147.
  25. ^ a b Butler 1998, s. 71.
  26. ^ Butler 1998, s. 72.
  27. ^ Halpern & Weeks 2011, s. 112.
  28. ^ Barczewski 2006, s. 148.
  29. ^ Halpern & Weeks 2011, s. 106.
  30. ^ Halpern & Weeks 2011, s. 116.
  31. ^ Halpern & Weeks 2011, s. 118.
  32. ^ Halpern & Weeks 2011, s. 109.
  33. ^ Barratt 2010, s. 131.
Genel

Dergi makaleleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Gazete ve haber dökümanları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]